لاتکس ماده‌ای لاستیکی مانند است که از صمغ درختی به همین نام که در افریقا و جنوب شرقی آسیا می‌روید بدست می‌آید. بسیاری از وسایل یکبار مصرف پزشکی از لاتکس ولی از نوع مصنوعی آن ساخته می‌شوند. بدلیل استفاده روزافزون از این وسایل در بیمارستانها و مراکز درمانی بیشترین موارد حساسیت به لاتکس به دنبال استفاده از دستکشهای معاینه و دستکشهای جراحی استریل در پرسنل درمانی دیده می‌شود. ولی مردم عادی نیز از این حساسیت در امان نیستند. برخی وسایل بهداشتی خانگی از جمله کاندوم نیز از جنس لاتکس هستند که ممکن است ایجاد حساسیت کند.
حساسیت به لاتکس در چه افرادی بیشتر دیده می‌شود؟
۱٫ بیشترین میزان حساسیت را در گروه پزشکی که به وفور از دستکش لاتکس استفاده می‌کنند می‌توان دید.
۲بیماران مبتلا به اختلالات سلولهای مغز استخوان
۳ بیماران مبتلا به اختلالات مثانه و سیستم ادراری
۴٫ سابقه انجام جراحیهای متعدد
۵٫ وجود سوند ادراری به مدت طولانی
۶٫ سابقه دیگر بیماریهای حساسیتی مانند آسم و اگزما
۷٫ سابقه حساسیت به موز، بادمجان، کیوی، ادویه‌جات و آجیل
راههای تماس با لاتکس
۱٫ تماس پوستی مانند دستکش
۲٫ تماس مخاطی مانند مصرف کاندوم
۳٫ تماس تنفسی در بیمارانی که دستکشهای لاتکس را باد می‌کنند. بخصوص بعد از اعمال جراحی برای جلوگیری از بروز اختلالات تنفسی به بیمار توصیه می‌شود که دستکشهای لاتکس را باد کند.
۴٫ تماس خونی در بیمارانی که مدت زمان طولانی از طریق آنژیوکت سرم یا دارو دریافت می‌کنند. بخش داخل رگی آنژیوکت از جنس لاتکس است.
انواع واکنشهای حساسیتی به لاتکس
۱٫ حساسیت تحریکی ناشی از تماس با لاتکس:
خفیفترین نوع حساسیت است که بصورت خشکی، خارش، سوزش، پوسته ریزی و قرمزی پوست دیده شود. معمولا به دنبال استفاده مکرر از لاتکس پدیدار می‌شود.
۲٫ حساسیت تماسی تاخیری:
علائم این نوع حساسیت با نوع قبلی تفاوت چندانی ندارد ولی شدت و وسعت درگیری آنها بیشتر است. علائم چند هفته بعد از تماس با لاتکس ظاهر می‌شوند و تا مدت طولانی باقی می‌مانند.
۳٫ حساسیت تماسی فوری:
نادرترین و شدیدترین نوع حساسیت است. بلافاصله بعد از تماس علائم حساسیت بصورت آبریزش بینی، قرمزی چشم، گرفتگی عضلانی، کهیر و خارش شدید نمایان می‌شوند. بندرت ممکن است علائم گسترده تر شوند و باعث بروز طپش قلب، لرزش اندام، درد قفسه سینه، تنگی نفس، کاهش فشار خون و حتی شوک حساسیتی گردد.
روشهای درمانی حساسیت:
در قدم اول درمان تمام وسایل لاتکس را از دسترس بیمار دور کنید.
در موارد بروز علائم خفیف می‌توان از داروهای ضد حساسیت استفاده کرد. در صورت افزایش شدت علائم، ترکیبات کورتونی به درمان اضافه خواهد شد. در موارد شدید بیماری، استفاده از اپینفرین، تزریق وریدی سرم و موارد حمایتی اورژانس ضرورت پیدا می‌کند.
هیچگونه درمانی برای از بین بردن این حساسیت وجود ندارد و بهترین اقدام در اینگونه موارد پرهیز از تماس با لاتکس است. توصیه می‌شود کسانی که سابقه ابتلا به موارد شدید حساسیت به لاتکس را داشته‌اند همیشه یادداشتی با این محتوی : “من حساسیت شدید به ترکیبات لاتکس دارم” با خود به همراه داشته باشند. چرا که این افراد در صورت بروز علائم شدید به بیمارستان منتقل خواهند شد و در آنجا اولین اقدام نصب آنژیوکت است که مستقیما در داخل رگ گذاشته می‌شود و به این ترتیب ممکن است بیمار وارد مرحله خطرناک شوک شود.
از آنجایی که با هرتماس به ماده حساسیت زا بر شدت علائم افزوده می‌گردد، بهترین توصیه به بیماران حساس به لاتکس پرهیز از هرگونه تماس با اینگونه ترکیبات است. بعضی از مواد غذایی دارای پروتئینی مشابه آنچه در لاتکس دیده می‌شود هستند بطوریکه مصرف این مواد در افراد حساس به لاتکس علائم مشابه تماس با لاتکس ایجاد کند. به این ترتیب دوری از این مواد غذایی نیز الزامی است. این مواد غذایی عبارتند از: موز، کیوی، آناناس، هلو، شلیل، انگور، انجیر، کرفس، گوجه فرنگی، عنبه، سیب، گلابی، سیب زمینی، هندوانه، گیلاس، توت فرنگی، گندم و فندق. برعکس این حالت نیز وجود دارد یعنی کسانی که به این مواد غذایی حساسیت دارند به احتمال زیاد به لاتکس نیز حساس هستند